Trauma i Duma

     W listopadzie i grudniu młodzież spędzała weekendy na zajęciach archiwizacyjnych, radiowych, filmowych i teatralnych w augustowskim II Liceum Ogólnokształcącym. W niedzielę 18 grudnia (o godzinie 17:00 w auli II L.O.) odbędzie się uroczyste zakończenie połączone z prezentacją filmów i przedstawienia teatralnego (o dość niestandardowej formie) przygotowanych przez uczestników zajęć.
Celem warsztatów było odkrycie przez młodych augustowian bolesnych bądź bohaterskich wydarzeń w historii swojej małej ojczyzny, odpowiednie udokumentowanie ich i przedstawienie publiczności w postaci reportażu radiowego, filmu czy przedstawienia teatralnego. Młodzież nabywa cennych umiejętności a przy okazji powstanie wartościowy dokument dotyczący dziejów regionu. Celem dalekosiężnym jest zaś uwrażliwienie młodych ludzi i odbiorców ich dzieła na wartość historii lokalnej, lokalnej świadomości i przywiązania do swojej ziemi i społeczności.
Przewodnikami uczestników programu po arkanach archiwistyki, sztuki radiowej, telewizyjnej i teatralnej byli wybitni specjaliści z tych dziedzin. Augustów, jako miasto o bogatej choć dramatycznej historii a także prężnie działający ośrodek jej badania i upowszechniania wybrany został jako miejsce pierwszej, pilotażowej edycji tego nowego programu. W oparciu o augustowskie doświadczenia i sukces edycji pilotażowej program ten będzie w przyszłym roku kierowany do szkół w całej Polsce.
Podczas pierwszego spotkania, 8 listopada, dr Mateusz Werner, Zastępca Dyrektora ds. Badań i Strategii Kultury NCK i autor koncepcji programu „Trauma i Duma”, przedstawił zebranym uczestnikom warsztatów podstawowe założenia przedsięwzięcia. W spotkaniu uczestniczył też p. Krzysztof Kur z Narodowego Centrum Kultury który tę pilotażową edycję programu stworzył i koordynował. Przedstawiciele NCK będą też obecni podczas uroczystości finałowej w niedzielę 18 grudnia.
Organizacja tak dużego przedsięwzięcia wymaga oczywiście zaangażowania lokalnego koordynatora. W tej kluczowej roli wystąpiła p. Danuta Kaszlej z II L.O., Prezes Klubu Historycznego im. Armii Krajowej w Augustowie. Na inauguracyjnym spotkaniu przedstawiła ona półtoragodzinny wykład o historii Augustowszczyzny w latach 1939-1954 ubogacony zdjęciami, materiałem filmowym oraz wynikami badań własnych autorki.
Warsztaty archiwizacyjne poprowadzili specjaliści z Ośrodka Karta – Alicja Wancerz-Gluza (znana już uczniom II L.O. jako koordynator programu „Historia Bliska” w który młodzi augustowanie zwyciężali aż czterokrotnie). Dominik Czapigo przybliżył tajniki, ale także etyczne uwarunkowania związane z pozyskiwaniem informacji od żyjących świadków historii. Małgorzata Pankowska-Dowgiało, szefująca archiwum fotograficznemu Karty, wtajemniczała uczestników w zabezpieczanie i korzystanie ze zdjęć.
Warsztaty radiowo-telewizyjne poprowadziła ekipa pod przewodnictwem znanego reżysera Macieja Drygasa, wykładowcy Łódzkiej Szkoły Filmowej (autora m.in. znanego filmu „Usłyszcie mój krzyk”). On i towarzyszący mu dźwiękowiec Andrzej Brzoska, operator Andrzej Musiał, i montażysta Przemysław Chruścielewski uczyli młodzież jak do nagrań, filmu i montażu wykorzystać dostępne młodzieży środki – smartfony, dyktafony czy laptopy.
Warsztaty teatralne poprowadziła teatrolog Anna Rochowska (związana z teatrem TRWarszawa) wraz z towarzyszącym jej aktorem Jakubem Snochowskim. Powstający pod ich opieką performance oparty będzie na pamiętnikach ś.p. Wiktorii Malinowskiej, zmarłej w tym roku augustowskiej Sybiraczki oraz na wspomnieniach rodzinnych trzynaściorga uczestników warsztatów teatralnych.