Szlaki piesze

Szlaki piesze na terenie powiatu

1. Szlak żółty Augustów – Mikaszówka posiada długość ok. 62 km. Prowadzi przez: Augustów – Rezerwat „Jezioro Kajety” – Strękowizna – Uroczysko Powstańce – Danowskie (jezioro Blizno) – Tobołowo – Tartaczysko – Frącki – Okółek – Dworczysko – Brożane – Rygol – Mikaszówka. Szlak łączy Augustów ze szlakami wigierskimi – czerwonym i niebieskim. Wiedzie wzdłuż jezior Białe, Długie (Kalejty), Busznica, Blizno, Blizienko, Tobołowo, Brożane, wśród pięknych okazów puszczańskich.
2. Szlak żółty I Augustów – Mikaszówka o długości 79 km, prowadzi z Augustowa przez Jezioro Długie (Kalejty) – Strękowizna – uroczysko  Powstańce – Danowskie – Studziany Las – wzdłuż Czarnej Hańczy – Frącki – Rygol do Mikaszówka. Piękny, leśny szlak puszczański łączący jeziora augustowskie z jeziorami grupy Blizna i rzeką Czarną Hańczą.
3. Szlak niebieski Augustów – Mikaszówka o długości 55 km prowadzi przez Augustów – Sajenek – uroczysko „Stara Ruda” – uroczysko „Kozi Rynek” – uroczysko Królowa Woda” – Hanus – gajówka Słoneczna Przyszłość – Borek – Gruszki – śluza Sosnówek – Mikaszówka. Jest to szlak puszczański z bogatą przyrodą, umożliwiający poznanie rezerwatów przyrody, odwiedzenie miejsc upamiętniających powstanie styczniowe 1863 roku i drugą wojnę światową, obejrzenie osad z drewnianą zabudową oraz śluz na Kanale Augustowskim – Sosnówek i Mikaszówka.
4. Szlak zielony Augustów – Mikaszówka ma długość ok. 40 km. Poprowadzony  został przez: Augustów – Trakt Napoleoński – Wojciech – Studzieniczna – Stanica Wodna PTTK Swoboda – rezerwat „Stara Ruda” – Czarny Bród – jaz Sucha Rzeczka – Gorczyca – Płaska – śluza Paniewo – rezerwat „Perkuć” – binduga Jazy – Mikaszówka. Szlak idący wzdłuż najpiękniejszej części Kanału Augustowskiego, także dawnymi drogami holowniczymi, wzdłuż jezior włączonych do systemu Kanału przez lasy Puszczy Augustowskiej.
5. Szlak zielony I Augustów – Mikaszówka o długości 37 km prowadzi przez  Augustów – Jezioro Białe – Wojciech – Studzieniczna – Swoboda – Czarny Bród – Gorczyca – Płaska – Paniewo – Perkuć – Jazy – Mikaszówka. Trasa bardzo ciekawa od strony przyrodniczej, łatwa pod względem orientacji w terenie. Zimą dobra na wycieczkę na nartach biegowych.
6. Szlak czerwony Jastrzębna PKP – Sejny – Gołdap o długości 210 km, biegnący wzdłuż granic Rzeczypospolitej Polskiej, wiążący Kotlinę Biebrzańską z puszczańską Równiną Augustowską, morenami sejneńskimi i dalej przez północną Suwalszczyznę (m.in. Dolinę Rowelską) dążącego przez Puszczę Romincką do Gołdapi. Trasa: Przystanek PKP Jastrzębna – Jastrzębna I – Hruskie – Wilkownia – Podwołkuszne -Krasne -Żabickie – Uroczysko Młynek – Lubinowo – Gruszki – Śluza Tartak – Rygol – Brożane – Uroczysko Wielki Bór – Giby – Rezerwat „Tobolinka” – Zelwa – Rezerwat „Kukle” – Berżniki – Półkoty – Sejny – Klejwy – Żwikiele – Smolany – Sejwy – Szlinokiemie – Puńsk – Szołtany – Zaboryszki – Dębniak – Fornetka – Becejły – Krzywólka – Wygorzel -Wierzbiszki – Rutka-Tartak – Potopy -Marianka – Poplin – Soliny – Sześciowłóki – Okliny – Mauda – Stańczyki – Błąkały – Gołdap.
7. Szlak niebieski I  Augustów – Raczki o długości 30 km: Augustów – Szczebra – uroczysko Młynisko – uroczysko Święte Miejsce – Jaśki – Dowspuda – Raczki. Do najciekawszych na szlaku należy Święte Miejsce. Znajduje się tu kapliczka z 1990 roku, grupa krzyży drewnianych i kamiennych oraz drewniany świątek. Z miejscem tym – tajemniczym i niezwykłym związanych jest wiele legend.
8. Szlak zielony II Augustów – Jastrzębna o długości 54 km: Augustów – Białobrzegi – Gabowe Grądy – Bór – Komaszówka – Huta – Kopiec – Jaminy – Sztabin – Krasnybór – Jastrzębna. Szlak umożliwia odwiedzenie wsi Gabowe Grądy zamieszkałej przez staroobrzędowców. Znajduje się tu m.in. drewniana molenna (odpowiednik cerkiewki z 1948 roku. Trasa prowadzi przez tzw. Rzeczpospolitą Sztabińską – obejmującą dobra sztabińskie za czasów Karola Brzostowskiego. W Krasnymborze na uwagę zasługuje najstarszy zachowany na Suwalszczyźnie obiekt sakralny – kościół pozakonny, mauzoleum rodu Chreptowiczów.
9. Szlak niebieski II Augustów – Mikaszówka  o długości 57 km: Augustów – Jezioro Sajno – Sajenek – rezerwat „Stara Ruda” –  rezerwat „Kozi Rynek” – Królowa Woda – rezerwat „Starożyn” – Jazy – Gruszki –  Mikaszówka. jest to szlak leśny prowadzący przez trzy rezerwaty przyrody. Umożliwia poznanie najbardziej osobliwych, pierwotnych partii Puszczy Augustowskiej.
10. Szlak niebieski: Suwałki – Danowskie o długości 38,5 km: Dworzec PKP Suwałki – Mała Huta – Krzywe – Sobolewo – Gawrych Ruda – Płociczno – Walne – Ateny – Upustek – Danowskie Trasa stanowi połączenie szlaków północnosuwalskich z wigierskimi i augustowskimi. Z pagórkowatego terenu północnego krańca Równiny Augustowskiej szlak przechodzi do płaszczyzny piaszczystej w jej środkowej części nad jeziora rynny Bliznej. Szlak umożliwia poznanie rozmaitych zbiorowisk leśnych Puszczy Augustowskiej, jezior huciańskich i okołowigierskich, a także powyrobiskowych w Sobolewie, dolinę Czarnej Hańczy ze stanowiskami rzadkich roślin.
11. Szlak czerwony: Krusznik – Monkinie – Danowskie o długości 8 km. Szlak pozwalający połączyć szlaki wigierskie z augustowskimi do jezior Blizno i Blizienko. Pozwala zapoznać się z ładnymi partiami lasu (stanowisko głuszca) i ciekawymi przykładami budownictwa drewnianego z kościołem w Monkiniach. Zbaczając z trasy szlaku przy leśniczówce w Kruszniku i idąc drogą wzdłuż ściany lasu 500 m dochodzi się do końcowego przystanku „Zielona Karczma” Wigierskiej Kolejki Wąskotorowej.
12. Czarny szlak: Danowskie – Sucha Rzeczka o długości 19,7 km prowadzi trasą Danowskie – Kopanica – Tobołowo – przysiółek Podserski Las – Serski Las – Serwy – Sucha Rzeczka. Szlak łączący węzeł szlaków Danowskie (32 wigierski czerwony z Krusznika i 21 niebieski z Suwałk, 4 żółty z Augustowa do Mikaszówki) ze strefą Kanału Augustowskiego (6 szlak zielony Augustów-Mikaszówka). Biegnie bezpośrednio nad jeziorami Blizno, Tobołowo, Serwy. Po drodze znajdują się miejsca pamięci narodowej.
13. Szlak turystyczny Lipsk – Jałowo – Szuszalewo – Kamienna Stara i Nowa – Ostrowie Biebrzańskie – Nowy Lipsk – Lipsk
    Długość szlaku wynosi ok. 33 km. Szlak jest dostępny dla rowerów i w zasadzie dla samochodów osobowych. Odcinek szlaku między wsiami Szuszalewo – kolonia Grabówka – Kamienna Stara, prowadzi polnymi drogami gruntowymi, które w czasie deszczu mogą być trudne do przejechania samochodem.
    Szlak na odcinku od Lipska do mostu na Biebrzy w Ostrowiu Biebrzańskim, pokrywa się ze szlakiem “niebieskim” wytyczonym przez pracowników Biebrzańskiego Parku Narodowego. Od mostu na Biebrzy do Lipska szlak pokrywa się ze szlakiem “zielonym” BPN. Szlak prowadzi północną częścią gminy Dąbrowa Białostocka i południowo-zachodnimi terenami gminy Lipsk. W części „zielonej” obok szlaku znajdują się unikalne i nieznane w Polsce ekosystemy otwartych turzycowisk i mechowisk, karłowatych lasów bagiennych i zbiorowisk żurawin na torfowiskach wysokich. Planując tym szlakiem wyprawę, warto zarezerwować czas i zobaczyć te ekosystemy. Tam można się poruszać wyłącznie pieszo i w butach gumowych.

Trasy wokół Rudawki:

1. Trasa „Cuda Natury” o długości 6,5 km, czas przejścia – 2,5 h, czas przejazdu rowerem – 1h. Trasa spacerowa idealna na niezbyt długą wycieczkę. Bardzo ciekawa od strony przyrodniczej, niezbyt męcząca, łatwa pod względem orientacji w terenie. Zimą dobra na wycieczkę na nartach biegowych. Przebiega trasą: Rudawka – Kudrynki – Lipiny – Kudrynki – Rudawka. Umożliwia dotarcie do Śluza Kudrynki na kanale Augustowskim oraz do domu operatora śluzy. Z ciekawostek przyrodniczych:  plecha brodaczki zwyczajnej (Usnea filipendula), jednego z najrzadszych w Polsce, chronionych gatunków porostów. Jego obecność jest biologicznym wskaźnikiem wysokiej czystości powietrza, świerk o obwodzie pnia ponad 300 cm (pomnik przyrody), starodrzew sosny zwyczajne, świerka pospolitego, modrzewia europejskiego (wysokość drzew do 40 m, wiek około 170 lat.
2. Trasa „NA MUŁY – duża pętla”: ma długość 15 km, czas przejścia – 4,5 h, czas przejazdu rowerem – 2,5 h.. Trasa prowadzi przez miejscowości: Rudawka – Kielmin – Rygol – Muły – Kudrynki – Rudawka. Trasa spacerowa idealna na kilkugodzinną wycieczkę. Ciekawa od strony przyrodniczej, ukazująca najpiękniejsze krajobrazy okolicy; dość męcząca, ale łatwa pod względem orientacji w terenie. Doskonała na zimową wycieczkę narciarską. Do obejrzenia po drodze: Śluza Kudrynki oraz dom jej operatora, pomniki przyrody  (grusza pospolita dęby i lipa), jezioro Szlamy.
3. Trasa  „Pętla przez Wołkuszek” prowadzi trasą Rudawka – Kurzyniec – Wołkuszek – Rudawka, ma długość 8 km, czas przejścia – 2,5 h, czas przejazdu rowerem – 1 h. Trasa spacerowa na niezbyt długą wycieczkę. Obowiązkowa w Rudawce, ponieważ wiedzie przez najciekawsze w okolicy urządzenia graniczne. Atrakcyjna ze względu na możliwość grzybobrania, niezbyt męcząca, łatwa pod względem orientacji w terenie. Największe atrakcje na trasie: zabudowania przejścia granicznego i zwodzony most na śluzie Kurzyniec, jaz Wołkuszek.
4. Trasa „Pętla przez Kudrynki” prowadzi trasą Rudawka – binduga Kudrynki – Kudrynki – Rudawka, jej długość wynosi 3,5 km, czas przejścia – 1,5 h, czas przejazdu rowerem – 0,5 h. Trasa dobra na krótki spacer. Bardzo łatwa pod względem orientacji w terenie. Nie ukazuje zbyt wielu walorów przyrodniczych okolic Rudawki, lecz latem stwarza okazję wykąpania się w Kanale, zaś jesienią zbierania grzybów. Doskonała na zimową wycieczkę na nartach biegowych.
5. Trasa „Spacer nad Kanałem” to trasa Rudawka – Kudrynki –  Rudawka o długości 4 km z czasem przejścia 2 h i czasem przejazdu rowerem 1h. Trasa idealna na niezbyt długi spacer. Ciekawa od strony przyrodniczej, ukazująca krajobraz odnowionego odcinka Kanału Augustowskiego; niezbyt męcząca, łatwa pod względem orientacji w terenie. Najlepsza do przejścia wiosną, trudna jesienią i zimą (błoto, śnieg). Podczas bardzo śnieżnej zimy dobra na wycieczkę na nartach biegowych. Do obejrzenia po drodze: głazy narzutowe, pomniki przyrody, zabudowania gajówki Lipiny, śluza Kudrynki.
6. Trasa „Wyprawa do Gruszek” prowadzi trasą Rudawka – Osienniki – Gruszki – Tartak – Rudawka, jej długość wynosi 15 km, czas przejścia – 4,5 h, czas przejazdu rowerem – 2 h. Trasa spacerowa idealna na kilkugodzinną wycieczkę. Ciekawa od strony przyrodniczej, choć z fragmentami nieco monotonnymi; ukazująca krajobraz gęsto podszytych, wilgotnych lasów mieszanych oraz malowniczą dolinę Piecówki.

Szlak czarny „Na Powstańce”

Przewięź –Uroczysko Powstańce – Strękowizna – Przewięź, długość 18,9 km (planowany również jako rowerowy)
Szlak prowadzi przez Uroczysko Powstańce (pomnik powstańców, miejsce kuźni z1863 roku) oraz przez rezerwat „Jezioro Kalejty”. Umożliwia poznanie historii walk powstańczych oraz przyrody Puszczy Augustowskiej.

Szlak zielony „Na Kozi Rynek”

Sajenek – Leśniczówka Czarny Bród – rezerwat „Kozi Rynek” – Balinka – Sajenek  długość 25,4 km (planowany również jako rowerowy)
Szlak biegnie wzdłuż brzegu jeziora Staw Sajenek obok leśniczówki Czarny Bród do rezerwatu „Kozi Rynek”. Trasa pozwala poznać przyrodę i miejsce historyczne Puszczy Augustowskiej.

Czarny szlak

Mikaszówka – Rubcowo (długość 38,5 km)
Trasa: Mikaszówka – śluza Sosnówek – śluza Tartak – śluza Kudrynki – Rudawka – śluza Kurzyniec – Wołkusz – Bohatery Leśne Nowe – Bartniki – Starożyńce — Rubcowo.
Szlak biegnie przez ciekawe miejsca historyczne i stanowiska biologiczne Puszczy Augustowskiej wzdłuż wschodniej części Kanału Augustowskiego. Po drodze m.in. schrony bojowe „linii Mołotowa”, ciekawe zabudowania wiejskie, kapliczki i krzyże drewniane.